Verkoop compost status quo, digestaatafzet piekt
Na enkele vreemde coronajaren, is de omzet van compost status quo gebleven. Digestaat kent dan weer wél een hogere afzet. Je leest er hier alles over.
COMPOST
Trend 1: Ondanks droogte ongeveer status quo in totale afzet compost
In totaal is in 2022 2% minder compost afgezet dan in 2021. Hoewel het voorjaar in 2022 erg droog was en er in die periode opmerkelijk minder tuin- en groenafval werd aangevoerd op de composteringsinstallaties, is de impact daarvan op de totale compostafzet beperkt gebleven.
TREND 2: Meer afzet via tussenhandelaars
De afzet naar groenvoorziening zat sinds 2020 in een stijgende lijn, maar kende in 2022 een flinke terugval. We zien wel een stijging in afzet naar landbouw en vooral naar meststoffenhandelaars en teelaardeproducenten. Deze tussenhandelaars zijn natuurlijk geen eindgebruikers. Zij verkopen de compost immers verder aan particulieren, tuinaannemers, openbare groendiensten en landbouwers. De eindbestemming is dus niet steeds gekend. Ongeveer ¼ van alle compost werd zo in 2022 via tussenhandelaars vermarkt.
TREND 3: Vlaamse en buitenlandse landbouwers smaken kwaliteitsvolle Vlaco-compost!
In 2022 is er ongeveer 88.000 ton compost in de Vlaamse landbouw afgezet (20% van de totale afzet). Onderstaande figuur geeft de verdeling weer over de verschillende toepassingen binnen de landbouw.
Er is ook een grotere vraag naar compost vanuit het buitenland. In 2022 vond ongeveer 80.000 ton compost zijn weg over de grenzen. In de eerste plaats naar onze buurlanden Frankrijk als Nederland. De compost gaat daar zowel naar landbouw maar ook naar potgrondproductie .
TREND 4: Compost als duurzame veenvervanger
Potgrondfabrikanten zoeken duurzame, lokaal geproduceerde alternatieven voor veen. Groencompost is één van de interessante stromen, naast houtvezel, schorscompost en andere plantenvezels. Voor 2022 zien we dit evenwel niet weerspiegeld in de afzetcijfers, integendeel. De afzet naar potgrondfabrikanten is flink afgenomen, van ongeveer 78.000 ton naar 45.000 ton. Deze cijfers stroken niet met de ervaringen op het terrein: compostproducenten melden dat de potgrondsector net actief op zoek is naar compost. Er zijn enkele verklaringen:
- Een grote groencomposteerder met afzet naar potgrondsector heeft de composteeractiviteiten in 2022 stopgezet.
- Er zijn contracten met potgrondfabrikanten afgelopen.
- Sommige producenten hadden in 2022 duidelijk een lagere compostproductie.
- Heel uiteenlopende redenen waarom er minder compost voor potgrond beschikbaar was, waardoor de vraag vanuit de potgrondsector des te prangender werd.
DIGESTAAT
TREND 1: Digestaatafzet piekt
In 2022 is er bijna 1.450.000 ton digestaat afgezet. Dit is 11% meer dan in 2021 en ook een lichte stijging van bijna 4% ten opzichte van 2020. Er is in 2022 ook opnieuw iets meer verwerkt in de co-vergisting. De evolutie van de afzet voor de verschillende digestaatproducten vind je in de figuur hieronder. Er is meer ruw digestaat afgezet, net als iets meer (ingedikte) dunne fractie en effluent.
TREND 2: 60% van het digestaat heeft het statuut ‘dierlijke mest’
Qua statuut voor het mestdecreet zijn er twee types digestaat: dierlijke mest en andere meststof. Digestaat waarin mest is verwerkt, krijgt het statuut ‘dierlijke mest’. In 2022 was dit ongeveer 59% van al het digestaat. De overige 41% heeft het statuut ‘andere meststof’.
TREND 3: Opnieuw meer afzet naar Vlaamse landbouwgrond
In 2022 is ongeveer 817.000 ton op Vlaamse landbouwgrond afgezet. Hoofdzakelijk ruw digestaat, (ingedikte) dunne fractie en effluent. De hoge kunstmestprijzen spelen hier wellicht een rol in. Een kleine 400.000 ton is rechtstreeks geëxporteerd. De helft hiervan is dikke fractie digestaat. Ongeveer 123.000 ton ging eerst nog naar verdere verwerking, namelijk biologische zuivering of biothermisch drogen.
